Trống gỗ là một nhạc cụ truyền thống, thường được sử dụng trong các dịp lễ hội, múa lân, trường học hay biểu diễn nghệ thuật. Để giữ cho trống gỗ luôn bền đẹp và có tuổi thọ lên đến 5–10 năm, việc bảo quản đúng cách là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách bảo quản trống gỗ, bao gồm điều kiện môi trường, vệ sinh định kỳ và các mẹo bảo dưỡng hiệu quả.
1. Điều Kiện Bảo Quản Trống Gỗ
Môi trường bảo quản ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền của trống gỗ. Dưới đây là những yếu tố cần lưu ý:
1.1. Nhiệt Độ Và Độ Ẩm Phù Hợp
-
Trống gỗ dễ bị cong vênh, nứt vỡ nếu để ở nơi có độ ẩm quá cao hoặc quá khô.
-
Nhiệt độ lý tưởng: 20–30°C.
-
Độ ẩm thích hợp: 50–70%. Nếu độ ẩm quá cao, gỗ dễ bị mốc; nếu quá khô, mặt trống có thể bị rạn.
-
Không để trống gần nơi có nhiệt độ thay đổi đột ngột (gần điều hòa, lò sưởi, cửa sổ nắng gắt).
1.2. Tránh Ánh Nắng Trực Tiếp
-
Ánh nắng mặt trời làm khô gỗ, khiến trống bị phai màu, nứt mặt da.
-
Nên để trống trong nhà, nơi râm mát, hoặc dùng vải phủ khi không sử dụng.
1.3. Bảo Quản Ở Nơi Thoáng Mát, Tránh Ẩm Mốc
-
Không đặt trống ở nơi ẩm thấp như tầng hầm, nhà kho ẩm ướt.
-
Nếu sống ở vùng có khí hậu ẩm, có thể dùng gói hút ẩm silica gel đặt gần trống.
1.4. Đặt Trống Ở Vị Trí An Toàn
-
Tránh để trống ở nơi dễ va đập, rung lắc mạnh.
-
Nên đặt trên giá đỡ hoặc treo lên để tránh tiếp xúc với mặt đất ẩm.
2. Vệ Sinh Trống Gỗ Định Kỳ
Vệ sinh đúng cách giúp loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và ngăn ngừa hư hỏng.
2.1. Lau Bề Mặt Trống
-
Dùng khăn mềm, hơi ẩm để lau sạch bụi bẩn trên thân gỗ.
-
Không dùng hóa chất tẩy rửa mạnh vì có thể làm hỏng lớp sơn bảo vệ.
-
Đối với trống múa lân hoặc trống hội, có thể dùng dầu bóng gỗ chuyên dụng 2–3 tháng/lần để giữ độ bóng.
2.2. Làm Sạch Mặt Da Trống
-
Mặt da trống (trâu, bò) dễ bị ẩm mốc nếu không vệ sinh thường xuyên.
-
Dùng khăn khô lau nhẹ sau mỗi lần sử dụng.
-
Nếu mặt da bị bẩn, dùng nước xà phòng loãng thấm vào khăn mềm và lau nhẹ, sau đó lau khô ngay.
-
Tránh để nước đọng trên mặt da vì sẽ làm da bị chùng, giảm độ căng.
2.3. Kiểm Tra Độ Căng Của Mặt Da
-
Theo thời gian, mặt da trống có thể bị chùng, ảnh hưởng đến âm thanh.
-
Nếu trống có hệ thống vặn ốc, có thể điều chỉnh độ căng bằng cách siết chặt dần đều các ốc vít.
-
Không siết quá mạnh một lúc để tránh rách da.
3. Bảo Dưỡng Định Kỳ Để Tăng Tuổi Thọ Trống
Ngoài vệ sinh, việc bảo dưỡng định kỳ giúp trống luôn trong tình trạng tốt nhất.
3.1. Tra Dầu Bảo Vệ Gỗ
-
Dùng dầu bóng gỗ hoặc dầu lanh thoa đều lên bề mặt trống 3–6 tháng/lần.
-
Dầu giúp gỗ không bị khô nứt, chống thấm nước và giữ màu sắc tự nhiên.
3.2. Kiểm Tra Các Mối Nối, Đinh Tán
-
Định kỳ kiểm tra xem các đinh tán, mối nối có bị lỏng không.
-
Nếu phát hiện đinh bị gỉ, nên thay mới để tránh gỗ bị hư hỏng.
3.3. Bảo Quản Khi Không Sử Dụng Lâu Ngày
-
Nếu không dùng trống trong thời gian dài, nên bọc bằng vải cotton hoặc bao bì chuyên dụng.
-
Đặt trống ở nơi khô ráo, tránh tiếp xúc với không khí ẩm.
4. Những Sai Lầm Thường Gặp Khi Bảo Quản Trống Gỗ
-
Không che phủ khi để ngoài trời: Gỗ dễ bị nứt, mặt da bị hỏng do mưa nắng.
-
Để trống gần nguồn nhiệt: Làm gỗ co ngót, cong vênh.
-
Không vệ sinh sau khi sử dụng: Mồ hôi, bụi bẩn tích tụ làm giảm tuổi thọ trống.
-
Dùng hóa chất tẩy rửa mạnh: Phá hủy lớp bảo vệ gỗ và mặt da.
5. Kết Luận
Bảo quản trống gỗ đúng cách không chỉ giúp nhạc cụ luôn bền đẹp mà còn duy trì chất lượng âm thanh trong nhiều năm. Bằng cách kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, vệ sinh định kỳ và bảo dưỡng đúng kỹ thuật, bạn có thể sử dụng trống gỗ từ 5–10 năm mà không lo hư hỏng.
Nếu bạn đang sở hữu một chiếc trống hội, trống múa lân, trống trường, hãy áp dụng ngay những mẹo trên để bảo vệ nhạc cụ của mình nhé!